Het merendeel van ons voedsel is afkomstig uit de supermarkt, waardoor deze een grote invloed heeft op ons voedingspatroon en eetgedrag. We weten allemaal wel wat er te koop is, maar als ik je zou zeggen dat ongeveer 65% van alle producten die je kunt kopen in de supermarkt ongezond blijkt te zijn schrik je daar misschien toch wel van… Supermarkten gebruiken allerlei trucs om ons koop- én eetgedrag te beïnvloeden. Eén van die trucs is de indeling van de supermarkt:

  • Verse producten vooraan: veel kleur, oogt fris en het zijn producten waarvan we zeker weten dat ze gezond zijn. Een goed begin is het halve werk!
  • De geur van versgebakken brood en lekkere broodjes direct na binnenkomst: zie dat maar eens te weerstaan!
  • Vlees, vleeswaren en kaas in het midden: vaak kun je van de lekkerste soorten nog een stukje proeven, krijg je honger of lekkere trek. Uiteindelijk ligt dat stukje kaas en dat ene lekkere worstje toch weer in je winkelmandje.
  • Andere basale producten, bijvoorbeeld brood en zuivel, vaak achterin de winkel: zo kom je op weg naar je pak melk gedwongen langs allerlei lekkere dingen.
  • Ook met de plaats van producten wordt gespeeld: A-merken op ooghoogte in het schap, B-merken eronder, terwijl die producten niet per definitie minder gezond zijn.

Let hier de eerst volgende keer dat je boodschappen gaat doen maar eens op. Zelf kom ik ook geregeld met een volle boodschappentas thuis terwijl er maar een paar dingen op mijn lijstje stonden… Hoe dan ook: je moet sterk in je schoenen staan om gezond(er) te kiezen in de supermarkt.

Om je een handje op weg te helpen wil ik je leren hoe je etiketten moet lezen. Laat je niet foppen door mooie kreten, fris uitziende verpakkingen en claims zoals “bron van vezels” of “0% vet” , maar kijk in de voedingswaardetabel en ingrediëntenlijst. Een product kan bijvoorbeeld weinig vet bevatten maar wel veel suiker. Op basis van gegevens uit de ingrediëntenlijst en voedingswaardetabel kun je bepalen of een product ‘gezond of ‘minder gezond’ is voor je.


De voedingswaardetabel geeft aan hoeveel energie (calorieën) en andere voedingsstoffen per 100 ml en per portie (meestal 150 ml) in het product zitten.

De ingrediëntenlijst geeft aan wat er allemaal in het product zit. Het ingrediënt wat het meeste voorkomt staat vooraan en wat het minst in het product zit staat achteraan. Allergenen worden tegenwoordig in een opvallend lettertype en/of vetgedrukt weergegeven (denk aan melk, gluten en noten). Mensen met een allergie kunnen hierdoor veiliger kiezen.

De referentie-inname (RI) laat zien hoeveel 1 portie van het betreffende voedingsmiddel bijdraagt aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid energie, vet, verzadigd vet, suikers, eiwitten, zout en andere voedingsstoffen. Het is een wettelijk vastgestelde richtwaarde voor volwassenen, welke uitgaat van een energiebehoefte van 2000 kcal en een eiwitbehoefte van 50 gram per dag.

Let op: ieder mens is anders. Afhankelijk van leeftijd, lengte, gewicht, medische situatie en activiteitenpatroon heeft jouw lijf andere behoeften dan dat van je buurvrouw, vriendin, tante, oma of wie dan ook. De RI gaat uit van 2000 kcal en 50 gram eiwit per dag, maar dat wil niet zeggen dat dat ook voor jou geldt. Benieuwd wat jouw energie- en eiwitbehoefte is? Stuur me een berichtje!

 

Etiketten kun je ook met elkaar vergelijken om tot een gezondere keuze te komen. Neem hiervoor twee dezelfde producten en vergelijk de voedingswaarden in de tabel per 100 gram. Soms zie je de voedingswaarden ook per portie op het etiket staan, maar dat kan verwarrend zijn omdat porties niet altijd even groot zijn. Vergelijk ook de ingrediëntenlijst met elkaar. Kies het product met het minste suiker, verzadigd vet of zout; het product waar jij je het prettigst bij voelt.

Heb je geen tijd of zin om etiketten te lezen, dan kun je de handige “Kies ik gezond”-app van het Voedingscentrum downloaden. In deze app stel je in wat jij belangrijk vindt, bijvoorbeeld: letten op energie (kcal), eiwit en zout. Je kunt ook ingrediënten selecteren die je wilt vermijden, bijvoorbeeld vlees of pinda (bij een allergie). Scan het product en vind gezondere keuzes op basis van de voedingswaarden.

 

 

 

Bron: Superlijst Gezondheid 2020 van Questionmark, Hartstichting en Voedingscentrum